CHWYTY ERYSTYCZNE I JAK SIĘ PRZED NIMI BRONIĆ

(Dżudo (Tsunami) intelektualno-emocjonalne)

Aby móc Realizować Lepsze Czasy -nie wystarcza mieć rację, ale trzeba umieć ją jeszcze obronić,

RODZAJ CHWYTU

ATAK

OBRONA

UWAGI

·1. Bezpośredni atak osobisty

A1) Ty idioto

A2) Tylko debil może mieć takie poglądy

A3) Czy ty nie słyszysz durniu co do ciebie mówią?

O1) Nie sądziłem, że ludzie pańskiego pokroju,(intelektu, wiedzy itp.) mogą sięgać po tak prymitywne środki wyrazu

Wykazanie wyższości elegancji nad prymitywizmem

2.Forma rozwinięta

2.1. (atak na płeć)

A1) To niestety tak wygląda gdy kobieta usiłuje udawać mężczyznę (bierze się do polityki i próbuje coś wymyślić itp.)

A2) Myślenie (działanie, interesy itp.) to widać męska sprawa

A3) Czy naprawdę uważasz, że to co robisz ma jakiś sens?

O1) tego typu erystyczne chwyty poniżają zawsze mężczyzn w oczach kobiet a mogliby być przynajmniej niektórzy na poziomie bo ich na to stać

O2) szanowanie płci pięknej (jakby się mogło wydawać), to też męska sprawa, ale jak widać, nie każdego mężczyzny

O3) owszem, ale oczywiście dostrzegalne jest to tylko przez trochę inteligentniejszych.

2.2 Atak na moralność twoją lub twoich bliskich

A1) Wspaniale pilnujesz spraw Ojczyzny (interesu, nauki itp), ale ja naprawdę dobrze Ci radzę, lepiej pilnuj innych spraw

A2) Nic dziwnego, że masz taki poglądy. Kobieta, którą mąż zdradza z każdą spódniczką, musi znaleźć sobie jakieś oparcie. Ja to rozumiem.

O1) Nie sądziłem, że ludzie pańskiego pokroju,(intelektu, wiedzy itp.) mogą sięgać po tak prymitywne i powszechnie znane chwyty erystyczne.

O2) Rzeczywiście mój mąż nie jest najwierniejszy, i ma tę przewagę nade mną tak jak wszyscy mężczyźni nie wyłączając pana macie jednakowe skłonności i nie można wam ufać, ani szukać w was oparcia. Pan to rozumie. Prawda?

2.3. Atak na pochodzenie (wykształcenie)

A1) Widzę, że niegłupio myślisz, ale uwierz mi, człowiek z prowincji (nauczyciel szkoły podstawowej. itd.) naprawdę nie może się orientować w pewnych rzeczach

A2) Twoja matka kaczki sprzedawała na rogu, gdy ja wykładałem w tej sali

A3) Dopóki masz kolczyk w uchu, wszystkie twoje argumenty są na poziomie małpy.

O1) Człowiek, który poniża innych, aby siebie wywyższyć jest nie tylko bardziej prymitywny niż prostak z prowincji, ale również, wykształcenie które zdobył dzięki pracy tych prostych ludzi jak państwo sami widzicie nie właściwie wykorzystuje

O2) Nie chciałbym pana urazić i nie będę mówił czym się zajmowała w tym czasie pańska matka po co maja ludzie wiedzieć.

O3) Lepiej mieć kolczyk w uchu niż pusto w głowie, i bełkotać od rzeczy o małpach, które mogłyby się obrazić słuchając takich wypowiedzi.

2.4. Atak na zdolności umysłowe

A1) Doceniam, że starasz się być inteligentny, ale na dłuższą metę naprawdę nie masz szans. Jeśli już wszystko powiedziałeś, to się dalej nie wysilaj nie wymyślisz już nic mądrzejszego

O1) Jeśli już nie stać pana na wymyślenie czegoś samodzielnego, tylko stosuje pan chwyty starego Schopenchaera, to niech pan wie, że tacy jak pan inteligentni w obecnych czasach, przyczyniają się do demoralizacji i ubóstwa nie tylko moralnego , ale i materialnego wielu ludzi. Dlatego powinni być nie tylko ośmieszani, ale i karani. .

Uwaga taktyczna (należy opanować emocje i zaskoczenia)

3. Forma pozytywna

A1) Dopiero z bliska widzę jakie ma pani piękne oczy

A2) Nie uważasz, że jesteś za miła, aby filozofować?

A3) Ty masz przecież wszystko na swoim miejscu, nie musisz się dowartościowywać taką dyskusją

O1) Wiadomo że krótkowidz może tylko z bliska coś zobaczyć. Dalekowidz mógłby natomiast mógłby wymyślić mniej zakłamane pochlebstwo.

O2) Czy sądzisz, że tylko płeć brzydka może filozofować?

O3) Nie tylko nie muszę się dowartościowywać, ale nawet nie muszę słuchać twoich niesmacznych uwag, które pasują bawidamkom, i innym wyrzutkom społecznym , a nie ludziom twojego formatu.

4. Jestem twoim nauczycielem

A1) No dobrze, ale przemyśl to sobie jeszcze (powiedziane tonem protekcyjnym)

A2) Doprawdy lepiej by było, żebyś słuchał, tych którzy mają większe doświadczenie

O1) (Odpowiedź tonem równie głębokim)

Wróćmy do meritum sprawy, zdaje się, że nie zostałem dobrze zrozumianym (po czym wyłożyć jeszcze raz odpowiednim akcentem, kładąc nacisk na rzeczy oczywiste)

O₂) Czyż miałbyś tu na myśli siebie jako jedyny i niepodważalny autorytet?

5. Podważanie intencji mówiącego

A1) Mówisz tak, bo chcesz się wywyższyć i podkreślić swoją wartość.

A2) Mówisz tak, bo twój (ojciec, brat, wujek) jest (Przewodniczącym Rady, księdzem, Oficerem UB itp.)

A3) Masz taki pogląd bo ci za to płacą

O1) Mówisz tu o sobie prawda? I wszyscy widzą jak śmiesznie w tej roli wyglądasz

O2) Owszem i dlatego znam tak dobrze potrzeby Zakładu.

Nie będę natomiast mówił kim był i jest twój ojciec , bo wszyscy dobrze wiedzą.

O3) Mówisz to z własnego doświadczenia starego propagandysty.

6. Posługiwanie się ironią

A1) Znakomicie to pomyślałeś (ironicznie)

A2) No, pan to ma zawsze świetne pomysły (znaczy to, że wszystko co pan proponuje jest po prostu idiotyczne)

A3) No tak, jak pan się do czegoś

zabierze, to nie ma żadnych problemów

O1) Cieszę się, że mnie pochwalasz

O2) Myślę, że każdy człowiek z odrobiną inicjatywy podjąłby taką decyzję

O3) Cieszę się, że masz taką opinię

7. Żonglowanie autorytetem (jako tarczą)

A1) Szef powiedział, Papież powiedział, Biblia mówi..

A2) W telewizji powiedziano,...

A3) Ci z radia nic nie wiedza

- świadków Jehowy

- marksistów

- prawników

Są przeciwnicy dla których „autorytet” ogranicza się do zamkniętego zbioru haseł i sloganów.

O1) Można przeciwstawić inny autorytet

O2) a ja w radiu słyszałem

O3) Chyba się mylisz. Nie wiesz co się dzieje z dzisiejszą telewizją. Kto tam rządzi i dlaczego przekazuje takie informacje.

- przekonuj cytatami z Biblii

- cytatami z Marksa

- paragrafami prawa

Jeśli dla kogoś autorytet ogranicza się do zamkniętego zbioru haseł i sloganów, to można powiedzieć, że nikt jeszcze nie wygrał z głupotą absolutną

Autorytet, którego ty nie możesz znać np. Ojca, lub matki współdyskutanta

A1) mój ojciec (matka ) mawiała

O1) Zobacz jest tak a tak....

Czy nie sądzisz, że twój ojciec byłby podobnego zdania

O2) Ojciec twój jako człowiek o szerokich horyzontach spostrzegłby niewątpliwie, że...

8. Ja autorytet

A1) Stosowanie w wypowiedzi niezrozumiałych wyrazów obcych

- przytaczanie cytatów, przysłów, powiedzeń w językach obcych

- przytaczanie cytatów literackich, historycznych naukowych

A2) Jak już Arystoteles powiedział,

- Już Newton zauważył...

A3) W ostatnim numerze Timsa, Spigla napisali

A’1) Ty tego nie wiesz?

A’2’). To powinieneś znać

O1) Nie rozumiem tego czy mógłbyś mi to wyjaśnić...? jeśli usłyszysz odpowiedź wymijającą lub naszpikowana obcymi wyrazami, lub pełne zdziwienia pytanie to ty tego nie wiesz? Masz do czynienia z erystą. Wymyśl jakiś fragment literatury lub obcy wyraz i powołaj się na dane statystyczne.

9. Widownia autorytet

specyficzne (te same dogmaty) i niespecyficzne (widzowie telewizyjni)

W1) Należałoby rozpatrzyć, czy ostatnie przypadki zachorowań na raka nie mają coś wspólnego z prowadzoną w zakładzie produkcją. Może coś umknęło naszej uwadze.

A1) Ten człowiek obraża dobre imię Zakładu, zarzuca nam oszustwo, kryminalną przeszłość itd.

O1) Kto tu mówi o kryminalnej przeszłości? Uderz w stół, a nożyce się odezwą.

O2) Czy to nie w pańskim dziale liczba zachorowań jest największa?

Kochani znacie bajkę o czerwonym Kapturku, to wiecie, kto wskazał drogę do babci?

!0. Uogólnianie wypowiedzi (Mam już dość matmy, nie mogę patrzeć na te książki)

A1) Uog. Nie mogę uwierzyć, że nauka dla ciebie naprawdę nic nie znaczy!

Ludzie, którzy lekceważą naukę nie zajdą daleko w życiu itd.

O1) nie zrozumiałeś wypowiedzi i zbyt uogólniłeś moją wypowiedź . Nie wiem czy świadomie chcesz mnie skrzywdzić wyciągając zbyt daleko wnioski. Ja powiedziałem, że mam dość matmy , ponieważ zbyt dużo się nią zajmowałem i muszę chwilę odpocząć, aby znów z pasją zająć się matmą i fizyką , którą uważam za najważniejsze nauki na świecie i są prawdziwą poezją, ale nie mogę się zbyt długo nimi zajmować ponieważ każdy nadmiar szkodzi.

Wypowiedź należy sprowadzić do właściwych wymiarów

11. Uszczegółowienie wypowiedzi

W1)

Myślę, że nie powinno się na państwa bogate składać całej odpowiedzialności za nędzę w poszczególnych krajach

A1)

W takim razie nie mamy o czym rozmawiać, skoro uważasz, że ataki na Turków w Niemczech są uzasadnione

O1)

Mówiłem, że nie należy składać na państwa bogate całej odpowiedzialności za nędzę w krajach biednych. Chciałem przez to powiedzieć, że istnieje pewna granica udzielania pomocy finansowej czy nawet przyjmowania azelantów, ale nie mato nic wspólnego z bestialskimi napadami na domy bezbronnej ludności.

Wypowiedzi ogólne mają zawsze charakter wieloaspektowy. Żaden konkretny przypadek nie będzie jej dotyczył. Dlatego sprowadzanie wypowiedzi do zdania szczególnego należy traktować jako chwyt erystyczny.

Sprowadzanie do absurdu

W1) Praca w systemie sieciowym jest najlepszą a z możliwych prac

A1) Oczywiście wszyscy powinni to robić. Ta praca daje absolutnie wszystko, czego człowiek potrzebuje: pieniądze, czas, poczucie szczęścia. Tylko idiota mógłby ją odrzucić.

A2) Jasne! I nie będzie już w naszym społeczeństwie, ani lekarzy, ani prawników, ani nauczycieli. Wszyscy będą sprzedawać kosmetyki!

O1) Cieszę się, że tak sądzisz.

O2) Tak oczywiście mógłby sądzić tylko człowiek dokuczliwy albo niespełna rozumu.

Przesunięcie aspektu wypowiedzi

(Przeciwnik wybiera dowolny fragment twojej wypowiedzi odnosząc się do niego tak, jakby stanowił jedyny jej cel)

Np. Obchody te powinny służyć refleksji nad tym co trzeba zrobić, aby nie powtórzył się już więcej grudzień w Polsce. Powinny one służyć pojednaniu, tak jak stało się to w Hiszpanii. Hiszpanie, przy stratach sto razy większych niż w Polsce, potrafili się jakoś porozumieć

A1) Samo pojednanie, bardzo przepraszam, ale nie wystarcza! Oddaję głos panu X.

O1) Nie wystarcza, ale jest niezbędne do osiągnięcia jakiegokolwiek sukcesu narodowego. - A pan, panie przewodniczący zastosował tu nieuczciwy chwyt erystyczny - przesunięcia aspektu wypowiedzi, co nie przysparza panu chwały.

Uogólnianie wniosku

W1) Na ulotce napisano, że ten lek stosuje się przy zapaleniu opon mózgowych. Ale to nieważne. ja to dostałem w zasadzie przeciwbólowo.

A1) Jeżeli ty uważasz, że to nieważne, co napisano w ulotce, to nie bierz nigdy żadnych leków!

O1) Jednym z objawów bólu głowy mogło być w moim przypadku zapalenie opon mózgowych. A ty w sposób złośliwy uogólniłeś swój wniosek, chcąc mnie zapewne

zapewne poniżyć. Czy to zawsze leży w twoim zwyczaju?

„No dalej!„ prowokowanie do przesady

Wysunąłeś pewną tezę.

A1) Twój przeciwnik podważa ją, nie przedstawiając jednak żadnych argumentów na rzecz jakiejkolwiek innej tezy

O1) Musiałbyś uzasadnić jakoś to swoje twierdzenie? Ale pozwól mi powiedzieć najpierw to co mam do powiedzenia. W przeciwnym przypadku musiałbym przedstawić dokładniej na czym polega twój system prowadzenia dyskusji.

Wyprowadzanie nieistniejących wniosków

Oponent słucha ciebie z pozorną uwagą wtrącając co chwila „mhm” lub „acha”, po czym w stosownym dla siebie momencie wprowadza swoją kwestię (w celu narzuceniu własnego zdania, często zupelnie sprzecznego z tym co powiedzieliśmy). Poprzedza ją zręcznym sformulowaniem, sugerując, że to, co właśnie mówi, zawarte już było w twojej wypowiedzi:

A1) „ Więc jak pan powiedział...Wnioskuję z tego, że...W pańskiej wypowiedzi łatwo zauważyć, że...Naprawdę, słusznie pan spostrzegł, że...

O1) Wnioskuję z tego, co pan mówi, że w ogóle pan mnie nie słuchał, proszę więc posłuchać teraz uważnie i nie stosować tu sprytnych i znanych już chwytów erystycznych. (Streścić swoje wywody podkreślając wyraźnie te punkty które oponent przekręcał)

Podsumowanie deus ex machina

A1) Po całym twoim wywodzie, przeciwnik wysuwa własny wniosek, przedstawiając go jako właśnie przez ciebie dowiedziony.

O1) Należy niestety w tym przypadku ośmieszyć przeciwnika, wykazać jego niekompetencję, ukazać się widowni jako autorytet i podsunąć jej właściwe rozwiązanie. Np „Niestety trzeba trochę chociaż rozumieć problem, aby się wypowiadać w tej sprawie. Z elementarnych praw fizyki wynika już...że istnieje np. prawo akcji i reakcji.

Odejście od tematu

A1) W momencie, kiedy twoja wygrana staje się oczywistością, przeciwnik zmienia temat.

O1) Mówmy jednak na temat i nie stosujmy taktyki „ucieczki” od tematu, bo to może źle o nas świadczyć.

Przerzucanie znaczenia

W1)Cieszę się, że zarabiasz tyle jako intelektualista.

A1) Jako intelektualista? Żartujesz chyba. Ja zarabiam jako nauczyciel akademicki. Cały problem w tym, że nie mogę zarabiać jako intelektualista

O1) Aleśmy się doczekali czasów, że niektórzy nauczyciele akademiccy nie mają nic wspólnego z intelektem.

Prawo wyboru

A1) Uwzględniając pańskie dotychczasowe zasługi chcemy dać panu możliwości samodzielnego podjęcia decyzji. Czy korzystniej będzie dla pana przejść na wcześniejszą emeryturę, czy też objąć stanowisko po Kowalskim?

A2) Proszę zdecydować, woli się pan umówić ze mną w piętek czy w poniedziałek?

O1) Przykro mi, ale korzystne byłoby dla mnie pozostanie na aktualnym stanowisku...

O2) Przykro mi, ale ja wcale nie chcę się z panem umawiać.

Wymuszenie kapitulacji

Przeciwnik pokazuje ci twój punkt widzenia jako dla ciebie samego wysoce nie korzystny. Np. Lęk: przed utratą dobrej opinii, poparcia grupy społecznej do której należysz, przed wystąpieniem przeciw dogmatom, przed utratą spodziewanych korzyści, itd.

. A1) Rozwodzę się z tobą bo jesteś wstrętna!

O1) Proszę bardzo jeśli nie zależy ci na kandydowaniu w najbliższych wyborach

22 Odwrórenie argumentu

W1) Przy wysokich podatkach i wysokich kosztach produkcji firma nie może sobie pozwolić na wydawanie dodatkowych sum na ubezpieczenie.

W)2 Stwierdziliśmy, że nasze dziecko ma wybitne zdolności językowe. Dlatego chcemy je posłać do szkoły z wykładowym francuskim

A1) Właśnie ze względu na te wysokie koszty przychodzę do pana. To jest podstawowy powód, dla którego chcę panu zaproponować plan ubezpieczenia firmy.

A2) Jeżeli wasze dziecko ma takie wybitne zdolności, jak mówisz, samo nauczy się języka i nie potrzebuje do tego specjalnej szkoły.

O1) Sprytnie pan to wymyślił - obniżenie kosztów firmy przez dodatkowo jeszcze zapłacenie ubezpieczenia.

O2) Owszem nauczy się języka poza szkołą, ale to już będzie trzeci język.

23. Atakowanie złej drogi

W1) Nie należy bić dzieci, czemu to znowu robisz? Przecież jak dorosną, będą się mściły na tobie.

A1) Jeszcze będą mi za to dziękować.

O1) Każdy znajduje usprawiedliwienie na to co robi, ale zamiast bić lepiej dziecko przytulić i wytłumaczyć, że zrobiło coś co rodzicom sprawiło przykrość i poprosić, aby przyrzekło, że postara się by nie sprawiać rodzicom w przyszłości żadnych przykrości.

24 Przytaczenie analogii

(Przytaczanie analogii działa na nas ze szczególną siłą - chodzi w niej zwykle o uzyskanie nad nami przewagi. Jest ona często stosowanym chwytem erystycznym i niczego nie dowodzi)

W1) Zdecydowałam się zrezygnować z pracy, która nie daje mi ani pieniędzy ani satysfakcji. Kontynuacja znaczyłaby w tym przypadku tylko uleganie pewnym naciskom społecznym.

A1) Opowiem ci coś. Była sobie pewna Mary. Piękna i silna. I John. John obiecał Mary, że ją będzie zawsze kochał, ale, jak to w życiu bywa, zakochał się w innej. I niestety gorzko tego żałował...

O1) Ja ci też powiem, pewien aforyzm, bo nie wiem co mi przez tę opowieść chciałeś powiedzieć. Aforyzm ten mówi jeśli jesteś głupi nic nie mów będziesz mądry.

25 Instancja obalająca

(Wnioskowanie indukcyjne - jeden przykład obala twierdzenie)

W1) Pójdę na spotkanie Amwaya. Chcę się przyjrzeć, jak funkcjonuje tłum ludzi, jak myśli. Zrozumieć sterowanie tłumem.

A1) Ale zobacz, taki K. jest zamknięty w sobie. Ma mało przyjaciół, nie kontaktuje się z ludźmi. Ale to on stworzył potężną firmę i na niego patrzą i pytają, jak on to zrobił.

O1) Ach, co to ma wspólnego z tym, co mówiłem przed chwilą?

26 Narzucanie szaty

(Słowo jest szatą. Jeżeli szata będzie piękna, rzeczy wydają się nam piękne)

Np. Nie jest wszystko jedno czy powiesz o dziewczynie , że jest „bezwstydna” czy też ”bezpruderyjna”. „Kujon” czy „pilny uczeń”.”Uczciwy”czy „naiwny”.

W1) Nie można sięgać po represje w stosunku do pracowników strajkujących.

A1) Nie ma mowy o żadnych represjach, natomiast postępowanie wyjaśniające prowadzone jest w każdym przypadku zakłócenia pracy.

A2) Ach, dajże spokój z takimi komunistycznymi ogólnikami!

Uwaga: naucz się odróżniać treść słów od ich ładunku emocjonalnego np. słowa „komuch”, „żyd” , „egoista”

O1) Uważam, że państwo powinno każdemu człowiekowi zapewnić miejsce pracy.

27.Taktyka pytań

Przeciwnik „tylko” pyta. Tezę formułujesz ty sam.

Informacja, na której zależy partnerowi, zostaje podana bezpośrednio w samym pytaniu:

A1) „Sądzę, że każdy myślący człowiek na tej sali, zauważył z pewnością, że.. . nieprawda?

A2) Jak pan uważa, która koncepcja rozwoju firmy wygra, Iksa czy Zeta?

Przedsiębiorca chcąc zachęcić specjalistę do pracy. Nie pyta się go wprost czy nie chciałby popracować, ale stawia się tezę przeciwną do tej na której mu zależy (licząc na prawo przekory).

Mówiąc o swojej Firmie stwierdza: np.

A3) „no wie pan, ja się w tym dorobiłem, ale to jest harówa, a pan chyba nie potrzebuje aż takich pieniędzy? Dobrze się panu powodzi, ma pan rodzinę, samochód, mieszkanie. Zagadnięty: odpowiada np. tak: „co to za mieszkanie, dla pięcioosobowej rodziny już dawno przydałoby się większe. I ten mój samochód, pożal się boże! Wie pan za te pieniądze, które wydaję na jego reperację, kupiłbym już sobie nowy. To wszystko nie jest tak, jak pan myśli. Przydałoby się trochę pieniędzy”.

Przedsiębiorca :

A31) No, jak panu tak zależy, to możemy porozmawiać.

O1) Informacja na której zależy panu została przekazana w założeniu tkwiącym u podstaw tego co pan powiedział i jest niedozwolonym chwytem erystycznym.

O2) W pytaniu pańskim zawarte jest już założenie, że wygra któraś z dwóch firm podanych

Zamiast

O3) No tak mam wszystko to co mi potrzebne i nie muszę dodatkowo pędzić za mamoną i dodatkowo ciężko harować, tak jak to niektórzy muszą.